دکه خبر؛
میرلوحی : برای ائتلاف با آقای روحانی شرط داریم
این روزها نحوه مواجهه اصلاح‌طلبان با انتخابات ریاست‌جمهوری سال آینده در محافل سیاسی و عرصه عمومی به صورت مداوم مطرح م
اصلاح‌طلبان چه موضعی نسبت به دولت روحانی باید داشته باشند؟ آیا باید از دولت بی‌چون و چرا حمایت کنند یا اگر نقدی نسبت به دولت دارند باید آن را ابراز کنند؟ این نقدها در چه راستایی باید بیان شود؟
برآورد من از قراین این است که اصلاح‌طلبان ائتلاف مشروطی را با آقای روحانی حفظ کرده و ادامه خواهند داد. بر دو کلمه ائتلاف و مشروط تاکید دارم. با آقای روحانی ائتلاف خواهیم داشت به جهت اینکه در سال ٩٢ به عنوان گام اول و سال ٩٤ را به عنوان گام دوم همکاری اصلاح‌طلبان با دولت آقای روحانی یاد می‌کنیم. اصلاح‌طلبان از این همکاری و ائتلاف به عنوان یکی از نقاط مثبت سیاست‌ورزی اصلاح‌طلبانه یاد می‌کنند و از آن راضی هستند و آن را به نفع کشور و در‌راستای حل مشکلات کشور می‌دانند. این افتخار را اصلاح‌طلبان داشتند که با ترجیح منافع ملی به چنین تدبیری دست زده‌اند و نتایج بسیار خوبی هم برای مردم، کشور و نظام رقم زدند. جریان اصلاح‌طلبی مبتنی بر خرد جمعی است. همان‌طور که در انتخابات اخیر شورای عالی سیاستگذاری تشکیل شد و بر مبنای تصمیمات، سیاست‌ها و راهبردهایی که اتخاذ کرد، راه سیاست‌ورزی اصلاحات را گشود. اکنون هم این جریان در فکر این است که در انتخابات آتی شورای عالی سیاستگذاری با همین تشکل‌یابی کنونی ادامه می‌دهد یا باید دستخوش تغییراتی بشود. این کار احتمالا تا پایان مرداد‌ماه نهایی شود و بعد از آن قاعده و تصمیمات انتخابات
سال آینده تدوین شود. به‌طور‌طبیعی این‌بار شرایط با ائتلاف سال ٩٢ متفاوت خواهد بود. در سال ٩٢ ما یک ائتلاف دقیقه نودی را با آقای روحانی تجربه کردیم. در سال ٩٤ نیز جریان اصلاحات محور تصمیمات بود. جریان حامیان دولت با اصلاح‌طلبان همکاری کردند. طبیعتا اصلاحات امروز در جایگاهی است که باید جوانب کار را بررسی کند؛ راهبردهای منطقی و مفیدی را اتخاذ کند و با آقای رییس‌جمهور وارد گفت‌وگو و توافق شود. اینکه گفته شود بدون قید و شرط در سال ٩٦ با آقای روحانی ائتلاف می‌کنیم بر‌خلاف نظام تصمیم‌گیری اصلاحات است. این هم که گفته شود اصلاح‌طلبان از روحانی عبور می‌کنند، حقیقت ندارد و حرف سنجیده‌ای نیست. روسای جمهور در ایران معمولا دو‌دوره‌ای بوده‌اند و آقای رییس‌جمهور هم حول تعهداتی که به مردم داده‌اند با ادامه سیاست‌های خود می‌تواند آثار مثبت و برکات برای کشور رقم بزند. برای اینکه هم تصور عبور از روحانی ایجاد نشود و هم ساختار اصلاح‌طلبی و هویت اصلاح‌طلبانه مغفول نماند، پیشنهاد می‌کنم فعلا به ائتلاف اصلاح‌طلبان و آقای روحانی در سال ٩٦ ائتلاف مشروط گفته شود. باید صبر کنیم تا شرایط شفاف‌تر و روشن‌تر شود. آقای رییس‌جمهور هم در
انتخاب سیاست‌ها و تصمیمات دور دوم باید بررسی‌هایی انجام دهد و هم در گفت‌وگو با گروه‌ها باید بتواند سیاست‌ها و پیشنهادات خوب را بشنود و اگر لازم است، تغییراتی در برنامه‌های خود ایجاد کند. امید است که در چارچوب گفت‌وگوی فراگیر بین هواداران و طرفداران و موتلفین با دولت که اصلاح‌طلبان هستند، به راه مشخصی برسند.
اشاره کردید حمایت از آقای روحانی در سال ٩٦ مشروط است و اصلاح‌طلبان باید قبل از حمایت در انتخابات ٩٦ با آقای روحانی واردگفت‌وگو شوند. توافق و گفت‌وگو با آقای روحانی چه محور‌هایی دارد؟
مواضع و دیدگاه‌های جریان اصلاحات روشن است. عملکرد آقای رییس‌جمهور از سال ٩٢ به این سو مورد رضایت بوده و خوشحال هستیم که آقای روحانی تعهداتی که با مردم در حوزه مسائل بین‌المللی دادند، به سرانجام رساندند و در مسائل داخلی با تلاش دولت تورم مهار شد و تعهداتی در رونق اقتصادی، اشتغال، حقوق شهروندی لایحه‌ای را پیشنهاد کردند. اصلاح‌طلبان همه تلاش‌های دولت را ارج می‌نهند. اگر دولت همین مسیری را که تاکنون آمده ادامه دهد، طبیعی است که اصلاحات هم همچنان حمایت و همکاری خود را با دولت ادامه خواهد داد. من به عنوان یک عضو اصلاحات هستم و ساختار اصلاحات بر اساس خردجمعی استوار است اما به عنوان یک عضو اصلاح‌طلب برآورد من این است که همکاری‌های ما و دولت می‌تواند ادامه پیدا کند. اگر عده‌ای بگویند حمایت اصلاح‌طلبان از آقای روحانی بی‌قید و شرط است، این معنی ندارد. تا رسیدن به انتخابات زمانی در پیش است و نمی‌توان بدون پایه و اساس و بی‌چون و چرا کاری را انجام داد. در جریان اصلاح‌طلبی کسی دارای چنین قدرت و اختیاری نیست که به تنهایی تصمیمی بگیرد و همه تصمیمات باید در سازوکار خرد جمعی صورت گیرد.
هویت اصلاح‌طلبی، در ائتلاف چگونه نمود پیدا می‌کند؟
کشور ما چند سالی است که در عرصه سیاست‌ورزی مراتب رشد و بلوغ مدنی و سیاسی را طی می‌کند. در کشورهای دیگر بر اساس تئوری‌های دموکراسی به هیچ‌وجه پیروزی مطلق وجود ندارد. در کشورهای پیشرفته همیشه بر اساس مدل‌های ٥١ و ٤٩ یا ٥٥ و ٤٥ یا مدل‌های دیگر از پیروزی سهم می‌برند. این طور نیست که کسی همه اختیارات را داشته باشد و دیگران هم تا انتخابات بعدی خانه‌نشین شوند. بلکه همه فعال صحنه سیاست هستند. چه برنده که دولت و مجلس را تشکیل می‌دهد و چه اقلیت که احترام و جایگاه محفوظی در تصمیمات دارد. لذا ما هم در انتخابات ٩٤ به یک فرمول قدرتمند و جذاب رسیدیم که اصلاحات، حامیان دولت و اصولگرایان معتدل را در برگرفت. چیزی به نام ائتلاف مطلق نداریم. ائتلاف مطلق یک واژه جهان سومی و غیر‌توسعه‌یافته است. باید همیشه میان طرف‌های یک ائتلاف گفت‌وگو وجود داشته باشد. به هر حال در سال ٩٢ فرصت چندانی برای گفت‌وگو نبود. آن زمان هم بر اساس گفت‌وگو مذاکره هیاتی که آقای خاتمی مامور کرد و مذاکراتی که با آقای هاشمی، آقای ناطق، آقای روحانی و آقای عارف صورت گرفت، تصمیم گرفته شد. در حال حاضر برای انتخابات ٩٦ فرصت کافی وجود دارد و اصلاح‌طلبان قدرت و
جایگاه سیاسی‌شان افزایش پیدا کرده است. آقای رییس‌جمهور هم باید در چارچوب سازوکارهایی که طراحی می‌شود مذاکره کند تا تصمیمات لازم اتخاذ شود. آنچه مسلم است این است که جامعه اصلاح‌طلبی همه جوانب را مورد ملاحظه قرار می‌دهد. کنش اصلاح‌طلبان در انتخابات ٩٦ همچنان بر مبنای منافع ملی است. جریان اصلاحات همواره نشان داده که اهل فداکاری و از‌خود‌گذشتگی است و سهم‌خواهی نمی‌کند. اتفاقی که اخیرا در مجلس افتاد فشار سنگینی بر جریان اصلاح‌طلبی بود. وقتی که اکثریت مجلس را لیست امید تشکیل می‌داد طبیعی است که انتظار بود که اصلاح‌طلبان این حالت غربت و حمایت یک طرفه تبدیل به همکاری و ائتلاف دو طرفه می‌شد.
بر اساس هویت اصلاح‌طلبی سازوکار یک ائتلاف و به‌خصوص ائتلافی که در سال ٩٦ قرار است بین اصلاح‌طلبان و حامیان دولت رخ دهد چه باید باشد و چه ویژگی‌هایی باید داشته باشد؟
باید این اصل را پذیرفت که نیروهای فعال و تاثیرگذار یکدیگر را ارزیابی کنند و متناسب با ظرفیت و اعتباری که دارند، در گفت‌وگوی ملی مشارکت داده شوند. این گفت‌وگو‌ها باید کیفی و کارشناسی شده باشد. باید دو طرف تلاش کنند تصمیماتی بر محور منافع ملی و مطالبات مردم و استحکام نظام سیاسی کشور گرفته شود. در جریان ائتلاف باید گذشت وجود داشته باشد. در ائتلاف یک طرف برنده وجود ندارد. تمامی کسانی که در یک ائتلاف هستند برنده هستند و سهمی از پیروزی باید داشته باشند. اگر هر کس حرف خودش را بزند که دیگر نام مذاکره روی آن نمی‌توان گذاشت. ائتلاف باید ٥٠-٥٠ باشد. هر طرف به نیمی از اهدافش برسد. لیست امید الگوی خوبی از ائتلاف بود. ما روزی با اصولگرایان معتدل که به لیست امید آمدند رقابت‌های سنگینی داشتیم اما در سال ٩٤ حاضر شدیم به خاطر منافع ملی در کنار هم در یک لیست قرار بگیریم. اینها نشان بلوغ سیاسی جریان‌های سیاسی و غلبه عقلانیت بر احساس، غلبه رفتار حرفه‌ای بر رفتارهای احساسی و دمدمی و عوامانه در کشور است. عقلانیت، منطق، مصالح ملی و اهداف مشترک و استفاده از نیروهای زبده و دارای توان مذاکره و ایجاد گروه‌های مذاکره از مسائلی است
که باید مورد توجه قرار گیرد. ملاحظه کردید که در انتخابات پیشین کارگروهی مخصوص تعامل و مذاکره در شورای عالی سیاستگذاری اصلاح‌طلبان تشکیل شد و این نشان از اهمیت این موضوع برای اصلاح‌طلبان دارد. همین دقت نظر باعث شد تا نتیجه مثبت و خوبی را در انتخابات ٩٤ شاهد باشیم. مشابه این کار در سال ٩٦ باید صورت گیرد. اگر دولت‌های باثباتی در کشورهای توسعه یافته وجود دارد به این خاطر است که گاهی درصد با ٥/٥٠ درصد با هم دولت ائتلافی تشکیل می‌دهند و سال‌ها با هم کار می‌کنند. پایبندی درست و منطقی به ائتلاف‌ها باعث می‌شود که تنش وجود نداشته باشد. دولت آخر انگلستان دولتی بود که خیلی رقابت‌ها نزدیک بود اما احزاب با هم ائتلاف کردند و کار را پیش بردند. دیگر باید بپذیریم که حذف یکدیگر جواب نمی‌دهد. همه نیروهای دلسوز و اصیل کشور باید با هم کار کنند. در حذف رقیب، کشور آسیب می‌بیند و نوعی باخت برای همه است ولی در همکاری نیروهای سیاسی تمام کشور می‌برند.
نقد اصلاح‌طلبان چه تفاوتی با نقد تندروها نسبت به دولت در سه سال گذشته داشته است؟ آیا نقد اصلاح‌طلبان نسبت به دولت به معنای عبور از روحانی است؟
مقایسه کردن این دو مع‌الفارق است. رفتار و انتقادات تندروها نسبت به دولت رفتاری انهدامی است. وقتی نقطه ضعفی پیدا می‌شود جنجال به پا می‌کنند. آنها برجام را می‌خواستند به زمین بکوبند و خاطرمان هست که چه رفتاری داشتند. در مسائل فرهنگی در روزهای آخر مجلس نهم دیدیم به سرعت تصمیم‌هایی می‌گرفتند. رفتار تندروها بر اساس جنگ روانی، رفتاری غیر‌صادقانه و تبلیغاتی است. اصلاح‌طلبان همه جا همراه دولت بودند. الان که می‌گوییم ائتلاف مشروط، نمی‌گوییم جنگ مشروط و مطمئنا هدف اصلی ما ائتلاف با آقای روحانی است. تا الان اصلاح‌طلبان با دولت بوده‌اند و در سال ٩٦ هم با دولت خواهیم بود. بر اساس ساختار و هویت اصلاح‌طلبی باید حرکت کنیم و کسی مجاز نیست که پیشداوری کند. حرف بنده در مورد ائتلاف با آقای روحانی هم ناشی از ساختار اصلاح‌طلبی است. اصلاح‌طلبان جز برای دلسوزی، همراهی، کمک و پشتیبانی، دولت را نقد نکرده‌اند. امروز عملا رسانه‌ها و شخصیت‌های اصلاح‌طلب به خاطر خلأ رسانه‌ای دولت بار این سنگینی و مقابله با جنگ روانی دلواپسان را به دوش می‌کشند.
بنابراین ائتلاف مشروط به معنای عبور از روحانی نیست؟
دقیقا همین طور است. هیچ اصلاح‌طلبی تا به حال نگفته است که از آقای روحانی عبور می‌کنیم. اینکه ائتلاف ما با آقای روحانی بی‌قید و شرط و بی‌چون و چرا باشد هم ساختار و هم هویت ما اجازه نمی‌دهد. گام سوم اصلاح‌طلبان می‌تواند در کنار آقای روحانی به یک گام قابل افتخار و موثر تبدیل شود.
شورای عالی سیاستگذاری اصلاح‌طلبان برای انتخابات سال آینده چه برنامه‌ای دارد؟
شورای عالی در طول فعالیت خود کارنامه خوبی داشته است. در جلسه اخیر شورای عالی سیاستگذاری اصلاح‌طلبان بحث‌هایی صورت گرفت. روسای شوراهای استان‌ها شنبه اخیر به تهران آمدند. عموما معتقد بودند که تشکیل شورای عالی استان‌ها و شهرستان‌ها کار مثبت و دستاورد ارزشمندی بوده است. البته باید در جهت ارتقا و تکمیل آن بحث‌هایی صورت بگیرد. دوستان با توقف کار شورای عالی مخالفت کردند.
پیشنهاد گفت‌وگو با آقای روحانی از طرف شورای عالی داده شده است؟
فعلا اولویت شورای عالی سیاستگذاری این است که تکلیف خودش را در مورد نحوه ادامه کار مشخص کند و احتمالا تا آخر مرداد ماه که مساله نهایی شود، مذاکرات را شروع خواهیم کرد. اگر هم بنا شد شورای کامل‌تری تشکیل شود و سازوکار تغییر کرد همان را پیگیری می‌کنیم. در حال حاضر سازوکاری که باید برای انتخابات آینده تشکیل شود موضوع اصلی و اولیه است.
دیدگاه تان را بنویسید